Khi “vay tuen” trở thành chủ đề bàn tán ở quán cà phê góc phố

Thú thật đi, bạn đã bao giờ nghe cụm từ “vay tuen” mà chẳng hiểu nó là gì chưa? Mình thì có! Cách đây vài tháng, giữa một buổi chiều mưa lâm thâm ở Sài Gòn, mình tình cờ lướt qua một diễn đàn tài chính và thấy ai đó nhắc đến https://tieno.vn/ như thể đó là “bí kíp sống sót” cho những ngày cuối tháng cháy túi. Tò mò, mình click vào — và thế là… bước chân vào một thế giới vừa quen vừa lạ.

Bạn biết đấy, thời nay ai cũng cần tiền nhanh: sửa xe, đóng học phí đột xuất, hay đơn giản là… muốn thở nổi giữa guồng quay chi tiêu. Nhưng “vay tuen” — hiểu nôm na là vay tiền nhanh, gọn, không cần thế chấp — lại mang theo cả ánh sáng lẫn bóng tối. Mình từng nghĩ: “Ồ, tiện quá! Chỉ cần CMND là xong.” Nhưng rồi lại tự hỏi: “Sao dễ vậy? Có gì… đáng ngờ không?”

Vay tuen không phải là phép màu

Mình đã thử. Không phải vì thiếu tiền, mà vì muốn hiểu rõ — như một kẻ sưu tầm hiện tượng xã hội kỳ lạ. Quy trình đăng ký trên https://tieno.vn/ quả thật nhanh: điền form, upload ảnh giấy tờ, chờ 10–15 phút, tiền vào tài khoản. Không gọi điện xác minh ầm ĩ, không cần người thân bảo lãnh. Cứ như thể ai đó vừa đọc được suy nghĩ của bạn và đưa luôn phong bì.

Nhưng khoan đã! Chính sự “dễ như ăn kẹo” ấy mới khiến mình giật mình. Bởi khi bạn vay 2 triệu với lãi suất 0% trong 7 ngày, thì sau đó… mọi thứ bắt đầu “chạy”. Lãi suất có thể tăng vọt nếu bạn trễ hạn dù chỉ một ngày. Và tin mình đi, cuộc sống luôn có cách khiến bạn trễ hạn — xe hư, sếp chậm lương, hay đơn giản là… quên!

Tại sao người ta vẫn chọn vay tuen?

Vì đôi khi, không có lựa chọn nào khác. Mình có đứa em họ làm shipper, tuần trước bị phạt vì giao hàng trễ do kẹt xe. Nó cần 1,5 triệu để nộp phạt, nếu không sẽ bị khóa tài khoản ứng dụng. Ngân hàng? Không đủ điều kiện. Người quen? Ai cũng đang “ngập” riêng. Thế là nó chọn vay tuen — và trả đúng hạn, nhờ lên lịch nhắc nhở trên điện thoại.

Câu chuyện của nó khiến mình nghĩ lại: vay tuen không xấu, chỉ là cách dùng. Giống như con dao — có thể thái rau hoặc… gây thương tích. Vấn đề nằm ở người cầm dao, chứ không phải cái dao.

Đừng để “nhanh” thành “nợ”

Mình từng thấy một anh bạn rơi vào vòng luẩn quẩn: vay chỗ này trả chỗ kia, rồi lại vay tiếp để trả nợ cũ. Anh ấy gọi đó là “đảo nợ”, nhưng thực ra là đang đào hố sâu hơn mỗi ngày. Điều đáng buồn là anh ấy không hề thiếu hiểu biết — chỉ là thiếu… thời gian để thở.

Vì vậy, nếu bạn đang cân nhắc vay tuen, hãy tự hỏi: “Mình có chắc chắn trả được trong vòng 7–14 ngày không?” Nếu câu trả lời là “chắc 80%”, thì tốt nhất… đừng. Vì 20% còn lại có thể khiến bạn trả gấp đôi, thậm chí ảnh hưởng tới điểm tín dụng — thứ mà nhiều người Việt Nam vẫn chưa coi trọng, nhưng sẽ rất cần khi vay mua nhà, mua xe sau này.

Có cách nào khác không?

Có chứ! Mình từng thử phương án “tự vay tuen cho chính mình”: lập quỹ khẩn cấp nhỏ, mỗi tháng bỏ vào 200–300 nghìn. Nghe ít, nhưng sau 6 tháng, bạn đã có hơn 1 triệu — đủ xoay xở những tình huống bất ngờ mà không cần động đến app vay tiền.

Hoặc, nếu thực sự cần, hãy tìm các tổ chức tín dụng vi mô có lãi suất minh bạch, hoặc thậm chí… hỏi thẳng sếp ứng lương. Nhiều công ty hiện nay hỗ trợ ứng lương linh hoạt qua app nội bộ — miễn là bạn chứng minh được lý do chính đáng.

Kết không hẳn là kết

Mình không định “dìm hàng” https://tieno.vn/ hay bất kỳ nền tảng vay tuen nào. Thực ra, họ giải quyết một nhu cầu rất thật trong xã hội hiện đại. Nhưng như mọi thứ trong đời — từ trà sữa đến thẻ tín dụng — đều cần sự tỉnh táo khi sử dụng.

Vay tuen có thể là chiếc phao cứu sinh… hoặc sợi dây siết cổ. Tất cả tùy vào bạn — và vào việc bạn có chịu dành 5 phút để đọc kỹ điều khoản, hay chỉ lướt qua rồi bấm “Đồng ý” vì… đang vội.

Nếu bạn đang đọc đến đây, có lẽ bạn cũng đang cân nhắc điều gì đó. Mình chỉ mong bạn nhớ: tiền nhanh thì dễ, nhưng bình an tài chính mới là thứ đáng theo đuổi. Còn nếu bạn đã từng vay tuen — kể mình nghe trải nghiệm của bạn đi? Biết đâu, câu chuyện của bạn lại giúp ai đó tránh được một sai lầm.